Respektowanie prawa każdego dziecka do indywidualnego tempa rozwoju. I – co za tym idzie – powstrzymanie się od porównywania, zawstydzania, lekceważenia.
„Pomóż mi zrobić to samodzielnie”– to główna prośba dziecka do dorosłego w pedagogice Montessori. Wbrew pozorom często bardzo trudna do spełnienia, gdyż wymaga niezwykłej cierpliwości i pokory ze strony wychowawców.
Wiara w to, że dzieci są w stanie uczyć się samodzielnie, o ile są na to gotowe i mają ku temu warunki. Potrzebna jest atmosfera skupienia i szacunku oraz brak rywalizacji, oceniania i pośpiechu.
Wiek kalendarzowy nie determinuje wieku rozwojowego, dlatego nie ma sensu podział na „oddziały wiekowe”. Grupa jest mieszana, co daje również bardziej rzeczywisty obraz świata, pozwala na wymianę doświadczeń i uczenie się dzieci od siebie nawzajem.
Przygotowane otoczenie – wszystko w salach jest dostępne dla dzieci, tak, by mogły samodzielnie korzystać z wszelkich pomocy w bezpieczny sposób. Każdy przedmiot ma swoje miejsce. Dzieci mogą korzystać z malutkich dywaników stanowiących „teren pracy” danej osoby. Elementem otoczenia jest także osoba wychowawcy.
Wspólne ustalanie zasad obowiązujących w grupie i przestrzeganie ich.
Doświadczenie ciszy – pozawala na lepsze słuchanie siebie i innych oraz na odpoczynek; jest również niezbędnym elementem pracy. Dlatego, oprócz atmosfery ciszy, podczas porannej „pracy własnej” przeprowadza się tak zwane „lekcje ciszy” – bardzo ciekawe i integrujące. Formy tych „lekcji” są różne: nasłuchiwanie odgłosów z otoczenia, chodzenie po elipsie z różnymi przedmiotami uważnie trzymanymi przez dzieci.
